Print Logo
دوشنبه 21 فروردین 1402 ساعت 12:39

قدر؛ فرصت ارتقای ارزش‌های اخلاقی در جامعه


شب قدر، شب نزول قرآن و مقدر شدن سرنوشت یک‌ سال انسان است؛ زمان تقرب به ساحت حضرت حق و در عین حال، سازندگی است. شبی پربرکت و مهم که در آن مسلمانان جهان به مناجات با پروردگار عالمیان می‌پردازند و آینده‌ای نیک را از او طلب می‌کنند.

اما سازندگی به چه معناست؟ آنچه روشن و حائز اهمیت است، همین مساله است که مقدرات سالانه انسان با ملاحظه، اراده، اختیار و قابلیت‌های انسان ممکن است. 

در عالم آفرینش هر علتی، معلولی و هر سببی مقدرات و اسبابی دارد. 

بهره‌مندی از نعمت‌های الهی که به تعبیر آیه ٢٠ سوره لقمان، ظاهری و باطنی بر انسان عرضه شده است، نیازمند بسترسازی و اراده انسانی است؛ چه در بُعد مادی و چه در بُعد معنوی.
یکی از نعمات‌ معنوی، کسب فیوضات اخلاقی هم در سطح فردی و هم در سطح اجتماعی است. این شب‌های گرامی فرصتی است که ارزش‌های اخلاقی در جامعه رشد و ارتقا یابد؛ ارزش‌هایی همچون نوع‌دوستی، اخلاق‌مداری، صداقت و....، اما چگونه؟ 

آیا صِرف این مساله که می‌خواهیم پایبندی جامعه را در اخلاق و معرفت تقویت کنیم، کافی است؟
از نگاه نگارنده، این مهم نیازمند بسترسازی و فرهنگ‌سازی در سطح کلان ملی است که باید با تدبر و برنامه‌ریزی مشخص حاصل شود. 

در این برنامه‌ریزی‌ها دو مولفه را باید مد نظر قرار داد: اُنس جامعه با قرآن و الگوسازی از سیره ‌رفتاری معصومین علیه‌السلام. فردی که با قرآن اُنس گرفته، می‌تواند از این مهارت در زندگی فردی و اجتماعی خود بهره‌مند شود و در سبک زندگی اسلامی و دینی خود و به‌ویژه در میدان سخت فرهنگی و اعتقادی، به آن تمسک جوید. 

مولفه دیگر، الگوسازی از سیره رفتاری ائمه اطهار در جامعه است. جامعه ما چه میزان با رفتارهای عدالت‌گونه حضرت امیر آشناست و چقدر سیره ‌رفتاری حضرت علی(ع) را به نوجوانان خود آموخته‌ایم؟
اگر هدف ما ارتقای ارزش‌هایی همچون نوع‌دوستی، اخلاق‌مداری، صداقت و.... است، باید متولیان فرهنگی، صداوسیما، آموزش و پرورش، دانشگاه و حوزه با برنامه مشخص به میدان آیند و به ارائه محتوای فرهنگی مشخص بپردازند.

متاسفانه در برخی از دوره‌ها به این مساله نگاه کمّی صِرف شده است. به مساله ترویج قرآن پرداخته شده، اما نتایج و تاثیر آن در جامعه بررسی نشده است. چه تعداد از جوانان با قرآن اُنس گرفته‌اند؟ چقدر سریال‌های مذهبی پرمخاطب در طول‌ سال‌ گذشته تولید شد؟ آیا این میزان پاسخگوی نیاز فرهنگی نسل امروز جامعه بوده است؟ 

مرور و ارزیابی عملکرد گذشته نشان می‌دهد که اگرچه به برکت انقلاب اسلامی موفقیت‌های بسیاری در این عرصه حاصل شده است، اما هنوز هم کاستی‌هایی وجود دارد که باید با اهتمام بیشتر دنبال شود.

 

حجت‌الاسلام‌والمسلمین امیر چهری 

مسئول دفتر نمایندگی ‌ولی فقیه در هلال احمر گیلان